Monday, 24 August 2020

JE! WAIFAHAMU AFYA YAKO KUPITIA RANGI YA MKOJO (Urine Colour)?

 

Picha kwa hisani ya mtandao (Google search)

Na Stewart Meena

Je unafahamu ya kwamba rangi ya Mkojo wako (Ashakhum sio matusi nitatumia jina lake halisi badala ya kupunguza ukali wa maneno kusema  "haja ndogo" ili tuelewane) inakupa matokeo sahihi kuhusu hali ya afya yako?

Lakini pia wajua maji ndio afya yako! Kwa sababu asilimia kubwa ya ufanyizo wa mwili wako ni maji (Yaani damu+maji) na asilimia 25% ni mjumuisho mwingine kwenye mwili wako, mfn. Nyama za ndani na nje nk.

Kama jibu ni hapana basi "MAKALA HII" inakusu wewe moja kwa moja; Kwani rangi ya mkojo kwa mujibu wa watalamu wa afya kupitia mahojiano mbalimbali niliyoyafanya na madaktari na wataalamu wa tiba za asili, pamoja na tafiti zangu zingine nlizozifanya kwa kuandika, au kusoma vitabu na majarida mbalimbali yahusuyo Afya:

(Nikiwa Fani yangu ni Mwandishi wa Habari)

Nimekuja na majibu kuwa kupitia Rangi ya mkojo wako unauwezekano mkubwa na ndio kipimo sahihi kinachoweza kukupa ukweli wewe juu ya afya yako, kuweza kujua dalili za awali kabla hata ya kwenda kupima maabara au kufanyiwa uchunguzi wa vipimo na daktari.

Ndio ili daktari ajue wewe unaumwa nini, au niugonjwa gani unakusumbua kwa wakati huo "ukiacha scanning na kupigwa picha ya X-rays" Daktari huitaji kupima damu yako kwa matatizo ya nje ya mfumo wa tumbo lako au kupima haja ndogo (mkojo) na (haja kubwa) ili kujua matatizo ya ndani ya mfumo ulioko tumboni mwako.

Asilimia takribani 75% kwa 25% ya mwili wako ni maji, damu na nyenzo mwili nyingine, na vyote hivi hufanya kazi kwa pamoja katika kuendesha maisha ya muhusika na ikiwemo mwili kujitengenezea kinga yake ya kutosha na muhusika kuishi kwa afya bora.

Naposema matatizo ya ndani ya mfumo uliopo tumboni (namaanisha magonjwa ambayo tunayahisi kupitia eneo la tumbo letu) Kama vile, maumivu ya tumbo na yanayoweza kuambatana na vichomi vya mara kwa mara, ambayo haya huweza kusababishwa na maradhi-mwili kadhaa ya mfumo huo kama vile typhoid, amoeba, Vidonda vya tumbo, matatizo ya figo na ini, Safura, kansa ya utumbo, Chango na ngiri nk.

HEBU NA TUJADILI SASA UTAMBUZI WA AFYA YAKO KUPITIA RANGI YA MKOJO.

Maelezo Mengine Kwa kina:

HAPA

Picha kwa hisani ya mtandao (Google search)


Kwa kawaida mkojo tuutowao una rangi mbalimbali (pichani) zenye majina yake kufuatana na rangi au muonekanao wake, Na hiyo huchagizwa na mazoea ya mtu kuijali afya yake au kuipuuza afya yake kwa kujua au kutokujua.

(Ndio mbona uvutaji wa tumbaku au sigara na unywaji wa pombe kupita kiasi ni hatari kwa afya yako, na imeandikwa hivyo lakini bado watu wanakunywa pombe kupitiliza na kuvuta tumbaku!?).

Sawa, sasa na hebu tuanze  kuzichambua rangi hizo (Pichani) na ZINAVYOASHIRIA KWENYE AFYA YA MWILI WAKO.

No1. (Transparent)

Mweupe kabisa au Mkojo usio na Rangi ya mkojo (Light yellow): Inaashiria Unakunywa maji mengi sana, na sumu iliyoko katika mwili wako inasafishika vyema, Kwani figo yako kwa msaada wa maji mengi mwilini huchuja sumu na taka mwili vyema kwa kutenga virutubisho mwili na taka-mwili.

Kiafya, mkojo wa rangi hiyo (Nyeupe kama maji) sio mzuri sana na huweza kuwa kwenye mwili wako kuna kasoro fulani au mmeng’enyo na huenda uchakataji wa virutubisho na kuondoa sumu mwili haiko sawia kwako (balanced)

KIAFYA: Binadamu anapaswa kunywa walau glasi 8 za maji kwa siku hadi lita mbili, na sio pungufu kwa faida za kiafya, hivyo kunywa maji pia kupitiliza huleta matokeo mengine tofauti kiafya.

Hivyo unashauriwa, utakapoona mkojo wako hauna rangi ya mkojo yani unatoka mweupe kama rangi ya maji hapo Kiafya kuna jambo haliko sawa (balanced) kwa hivyo unatakiwa aidha kupunguza kidogo unywaji mwingi wa maji au kuzingatia ulaji sahihi vya virutubisho mwili (balance-diet)

No2. (Lemonade) Hiyo ni Excellent / great / better / Very good

Manjano isiyokoza (Light yellow) inaashiria  unakunywa maji ya kutosha, afya yako iko vizuri na imara, hauna matatizo yoyote hivyo endelea kufanya unacho kifanya kwa kula vyakula "balanced-diet", kula matunda na kunywa maji mara kwa mara.

KIAFYA: Wewe unashauriwa ushikilie hapo hapo katika utaratibu wako wa maisha ya kila siku "life style" kwani mwili wako unajiendesha vyema.

Ili Kupata matokeo haya: Unapaswa kula vyema vyakula vyenye virutubisho mwili vyote (Wanga+Protini+Vitamini) ikiwemo na matunda kwa kuzingatia ulaji sahihi (Balance diet) pamoja na unywaji wa maji mara kwa mara hata pasipo kuhisi kiu (isipungue glasi 6-10 kwa siku)

No3. (Light like a beer)

Majano isiyokoza (yellow) yaani rangi halisi ya mkojo, inayokaribia kufanania na rangi ya asali na isiyotoa harufu kali, inaashiria afya yako kwa wakati huo haina matatizo yoyote na unazingatia ulaji mzuri wa vyakula na unaupenda mwili wako, #Isipokuwa tatizo lako ni kuwa sio mnywaji mzuri wa maji ya kutosha vyema hivyo mwili wako hauna maji ya kutosha.

KIAFYA:

Ukiona hivyo hupaswi kuwa na wasiwasi, kwani kwa unywaji wako mdogo wa maji bado mwili wako unajitengenezea maji ya kutosha pengine kutokana na aina ya vyakula uvilavyo pia.

Isipokuwa unashauriwa tu kuongeza unywaji wa maji zaidi kwa siku kabla ya kula na baada ya kula unatakiwa usubiri angalau dakika20-30 hata kama hauna kiu ili kurahisishia figo yako ufanisi wake zaidi.

No4 (Amber) that is Bad/Warning

Manjano iliyochanganyika na uKijani kwambaali (Amber) Inaonyesha mwili wako upo upo "kawaida" na una afya ingawa si mnywaji wa maji mengi na unasubiri hadi uhisi kiu ndio unywe tena kidogo ndio maana unapokojoa mkojo hutoka na harufu kali, hauzingatii ulaji wa virutubisho-mwili sahihi (yani wewe hauli balance-diet kwa kuegemea aina ya vyakula fulani pekee na mara kwa mara, haswa vile venye rangi ya uKijani kama mbogamboga na matunda" (mwili unatengeneza vitamini na wanga pekee), ila kwa uchache unywao Mwili wako una maji ya kutosha.

KIAFYA: Ukiona hivyo ni ishara ya tahadhari au onyo mwili wako unakupatia ujumbe kuwa kuna kitu au jambo haliko sawa mwilini mwako hivyo yakupasa ubadili mfumo wako wa maisha mara moja; pia unatakiwa uzingatie unywaji wa maji hata pasipo kuhisi kiu, pamoja na kula kwa kuchanganya vyakula vyenye kuupatia mwili wako madini ya protini kwa wingi na Vitamini-C.

Protini inapatikanaje!?

Hii hupatikana kwa kula vyakula kama Nyama nyekundu (Ng'ombe, mbuzi nk) pamoja na vitu kama Maharagwe, samaki, maziwa nk.

No5 (Very bad / Worse)

Manjano iliyochanganyika na nyekundu au rangi ya udongo (Brown) isiyo na harufu kali ya mkojo na yenye harufu kali au ya wastani, Inaashiria Upo kawaida tu ila mashakani, sababu wewe kwanza si mywaji wa maji, pili hauzingatii ulaji sahihi wa chakula na pengine hauli kwa muda sahihi pia na upo hatarini kupatwa na Vidonda vya tumbo (ulcers) Tatu, kuna aina ya kemikali unazokula au kunywa na kusababisha mwili kukaushwa maji yake kwa wingi zaidi.

KIAFYA:

Kunywa maji ya kutosha kwa siku mbili au tatu, na kama hali ikiendelea hivyo yakupasa umwone daktari upesi kwa vipimo vya mkojo wako kujua kama una UTI, baikteria mwilini waletwao na unywaji wa maji machafu "typhoid" nk.

LABDA NIELEZEE HAPA KIDOGO:

Kuna aina ya vinywaji na vyakula tunavyokula ambavyo huweza kufyonza maji-mwili kwa wingi zaidi au hata kazit unazozifanya kwa kupata mkate wetu wa kila siku.

Mfano kazi za kutumia nguvu sana, kukaa karibu na moto kwa muda mrefu zaidi, kufanya kazi viwandani haswa vile vyenye kutumia nishati ya umeme au moto na makaa ya mawe nk.

Kutembea kila siku umbali mrefu tena juani kwenda na kurudi; kubeba mizigo mizito nk inafyonza sana maji mengi mwilini.

Ukiwa mpasuaji mbao kunywa maji yakutosha, ukiwa unafanya kazi ya upishi hakikisha unakunywa maji ya kutosha tena mara kwa mara, ukiwa fundi ujenzi, makenika, injinia, dereva, mbeba mizigo mizito, mfanyaji mazoezi mara kwa mara, mwana michezo, mchumia juani nk. Hakikisha chupa ya maji haibanduki pembeni yako na unakunywa maji mengi mara kwa mara.

Ndio maana wataalamu wanasema na kushauri: Ikiwa unaishi kwenye ukanda na mikoa yenye joto kali (Dar es  Salaam, Tanga, Pwani, Morogoro, Dodoma, Mara, Mwanza, Singida, Mtwara, Kilimanjaro "sehemu baadhi" nk) yakupasa unywe maji mengi kwa siku kwa sababu maeneo hayo humfanya muhusika kutokwa na jasho jingi kupita kiasi hata bila kufanya kazi nzito au kufanya mazoezi.

Kutokunywa maji hayo hupelekea mwili kudhoofu, kuharibu mfumo mzuri wa uchujaji wa sumu mwili, chakula kutokusagika na kuchaguliwa vizuri nk. Na ikidumu hivyo kwa muda mrefu ndipo mtu unaweza kupatwa na #magonjwa hatari zaidi kama vile figo kufeli, kupata vidonda vya tumbo, ini kuungua, Kinga za mwili kushambuliwa na magonjwa mengi zaidi na kwa mjumuisho wa hayo yote na pasipo kupata suluhisho la kitabibu kama kumuona Daktari kinachofuatia ni kifo tu hakuna cha ziada.

Muhimu kutambua ni kuwa: Mwili wa Binadamu hutegemea kupata maji yake kupitia pia aina ya vyakula unavyokula kila siku, matunda, vinywaji, maji yenyewe na virutubisho-dawa, ambapo kwa mjumuisho wavyo mtu huweza kuwa na maji ya kutosha mwilini, kuwa na afya njema, kinga za mwili kufanya kazi sawia, na Kupambana na maradhi nyemelezi, mwisho maradhi shambulizi yatakupitia pembeni (utayasikia kwa jirani tu)

Mwili unafanyizwa na seli mbili za damu (nyeupe na nyekundu) ambazo hizi ndio ngao zetu, kinga na ndio huyafanya maisha yetu yasonge.

Ndio maana ukipungukiwa na damu wewe ni wa ICU, ukipungukiwa na maji wewe ni wa ICU pia na uzembeaji kidogo, malaika mtoa roho utamuona akipita pembeni yako mara kwa mara.

(NDUGU ZANGU AFYA NI MALI NA NI UHAI WAKO USIUCHEZEE

Swali la kujiuliza kabla ya kuhitimisha ni kuwa: Je! Unawezaje kuchezea uhai wako na afya yako!?

Binadamu huchezea afya yake na kuhatarisha uhai wake kwa kufanya mambo mbalimbali (mengi unayafahamu) na ndio maana unaweza kumsikia mtu akisema maisha yenyewe mafupi haya!?

Sababu anafanya jambo ingawa anatambua madhara yake, na hii ni kweli kabisa watu wengi walioelimika Wasomi ndio haswa huongoza hapa: ni walevi wa pombe kali, watumiaji wa madawa ta kulevya, hawazingatii ulaji sahihi na kwa wakati hupuuzia taarifa kama hizi (uisomayo) na mwisho wa siku pyuuuuuuu! They disappear forever!

Sio ajabu kizazi chetu cha leo (karne ya 21) kumuona kijana umri mdogo kabisa lakini Kimuonekano kashaZeeka kabisa, ndio si tunawaona mtaani huko!?

Wazee wetu (miaka ya 60, 50, 40, kurudi nyuma) ukiwaona leo hii bado ni imara licha ya changamoto ya maisha na umaskini na huwezi kuwasikia wakiwa na matatizo kwa wingi kama tuliyonayo vijana wa miaka hii (80, 90, 2000 kuja mbele) ambapo magonjwa kama presha, kizukari, miguu kuvimba, utasa, kupoteza nguvu za kiume, yote haya anayo mtu mmoja..

HIYO NDIO KUCHEZA NA AFYA NA UHAI WAKO PIA.

Ndio! Ukipatwa na hayo yote mwisho wa siku unafikiri nini kinafuatia!? Saa nyingine hebu tuache kumbebesha MUNGU lawama na mizigo asiyostahili, amekupa maarifa ya kutambua mema na mabaya yatumie!?

Acha kuwa kichwa_maji (ashakhum sio matusi) Huwezi ukaambiwa unywaji wa pombe kupitiliza ni hatari kwa afya yako bado unakunywa! Tumbaku, bangi, cocaine ni hatari kwa afya yako bado unavuta!?

Kunywa maji mengi bado hunywi!, kula mlo kamili (balance diet) bado huli wakati afrika tumejaaliwa vitu vyote hivyo, ungekuwa unaishi jangwani (deserts) ungesemaje!?

Wewe si mnywaji wa maji, hivyo Endelea kunywa maji ya kutosha walau glasi 4-8 au zaidi kwa siku, ukipata #Stakafeli kula, juisi ya Miwa, ndizi, nanasi, chungwa, limao, tangawizi, karafuu, nazi, mihogo, #maharagwe, viazi "sio vya kukaanga na mafuta" kula.

Embe, limao, nyama, bamia, mboga za majani kulaaa-uwiiiiii! Hahaha! Vingine unavijua! (Muhimu hakikisha mlo wako unajumuisha virutubisho na madini ya  -  Vitamini, wanga na protini)

Makala zinazofuata, ntajaribu kukuorodheshea baadhi ya vyakula na matunda ambavyo huweza kuupatia mwili vitamini, wanga na protini.

KUMBUKA: Rangi ya mkojo inayotoka na “Uwekundu (mfano wa damu) na mkojo unaotoa harufu (Red urine colour) Ndugu yangu hapo kimbilia kituo cha Afya kilichopo karibu na wewe, na sio kuendelea kukaa nyumbani na kutumia muzugwa, dawa za miti shamba (hapo punde tunaweza kukuimbia ule wimbo wa parapanda)

RANGI HIYO KIAFYA: Mwili Upo kawaida (sababu bado unaweza kujihisi una nguvu kiafya) ingawa sumu mwili iliyopo katika damu haichujwi vyema na kusafishika na figo

zako, yaani Ini limekataa kufanya kazi yake, hivyo madhara ya hivi muda mrefu huweza kuzalisha matatizo katika figo zako kufa kabisa, kupata vichomi vya mara kwa mara, tumbo kuuma, mwili kuishiwa nguvu nk.

HEBU SOMA HAPA KUHUSU KUJUA KAMA FIGO ZAKO ZINA HITILAFU:

(Chuchuza Figo)

MKOJO wenye Rangi ya Pinki, damu ya mzee na inayokaribia kuwa kama Nyekundu

(Blood colour). Kama hujala matunda yoyote, chakula, au kinywaji chenye asili ya uwekundu kwa wingi" (juisi ya rangi, ubuyu wa rangi nk)

Au Mwanamke haupo kwenye siku zako za hedhi (ashakhum sio matusi)" basi huwenda una matatizo makubwa kwenye mwili wako, ambapo damu hulazimika kuchanganyika na njia ya mkojo "kwenye kibofu chako cha mkojo".

Ukiona dalili hiyo tambua kuwa Inaweza ikawa sio ishara mbaya kwa mara moja ila ikijirudia kwa muda wa siku zaidi ya 2 au 3 ni tatizo hilo, tena lenye kuhitaji vipimo na matibabu ya kidaktari upesi zaidi.

Muone daktari haraka sana Ufanyiwe Vipimo kujua kama, unakabiliwa na magonjwa yepi.

LABDA NIELEZEE KIDOGO HAPA:

Mara nyingi (sio zote) mkojo kutoka na rangi ya kama damu huwa inachagizwa na kuchanganyika na damu, na hadi ikitokea hivyo zaidi ya mara2 au siku2, (Isipokuwa wanawake wakati wa hedhi) basi kuna jambo ambalo halipo sawa mwilini. "Mwili una dosari fulani)

Na huwenda muhusika anakabiliwa na magonjwa kama vile ya zinaa (mf.Kaswende, pangusa nk); au kinaMama kuwa na tatizo kwenye mlango wa kizazi "mwanamke", kuathirika kwa ini, tatizo katika kibofu chako cha kuhifadhia mkojo, njia ya kupitishia mkojo, au pengine inaweza ikawa ishara ya ugojwa wa Figo, Ini au uvimbe kwenye njia hiyo ya mkojo nk.

PATA USHAURI WA KIDAKTARI NA PIMA AFYA YAKO MAABARA AU KITUO CHA AFYA AU KWA KUJICHUNGUZA MABADILIKO YAKO MARA KWA MARA MWENYEWE HUKU UKIJIPENDA NA KUILINDA AFYA YA MWILI WAKO PIA.

ENDELEA HAPA ZAIDI (Chanzo kingine):

Tafadhali waweza tufuatilia pia Facebook kwa page yetu ya: (FB-Page)

No comments:

Post a Comment